Chặng đường phát triển của Bảo tàng đất gắn liền với sự phát triển của Bộ môn Phát sinh học và Phân loại đất. Nhiều thế hệ các nhà khoa học đã từng lặn lội trên khắp vùng miền của cả nước để thực hiện công tác điều tra cơ bản, nghiên cứu và thu thập các mẫu đất đá, thành lập bản đồ đất Việt Nam và từng bước xây dựng bảo tàng đất như ngày nay.
Khi nhắc đến bảo tàng đất Việt Nam, cần phải nhìn nhận những đóng góp to lớn của tập thể cán bộ thuộc bộ môn Phát sinh học và Phân loại đất, cùng rất nhiều các nhà khoa học đến từ nhiều bộ môn khác nhau thuộc Viện Thổ nhưỡng Nông hóa. Có thể nói, lịch sử phát triển của bảo tàng đất chính là một phần lịch sử phát triển và hoạt động của bộ môn.
Bộ môn Phát sinh học và Phân loại đất
Department of Soil Genesis and Classification
Tel: 04.37520209/38362381; Fax: 04.38389924; Email: solgen@hn.vnn.vn
1. Lịch sử hình thành
- Từ 1973 - 1979: Bộ môn Địa lý Thổ nhưỡng
- Từ 1979 - 1998: Bộ môn Phát sinh học đất
- Từ 1998 - 2005: Phòng Nghiên cứu Phát sinh học và Phân loại đất
- Từ 2005: Bộ môn Phát sinh học và Phân loại đất
2. Chức năng và nhiệm vụ
Chức năng: Là đơn vị nghiên cứu khoa học về lĩnh vực phát sinh học, phân loại và xây dựng bản đồ đất.
Nhiệm vụ:
+ Nghiên cứu quá trình phát sinh, hình thành và phát triển của các loại đất; các quá trình thổ nhưỡng chủ đạo trong điều kiện nhiệt đới ẩm Việt Nam.
+ Nghiên cứu, xây dựng quy trình kỹ thuật về điều tra, phân loại đất, đánh giá đất đai và quy hoạch sử dụng đất đai.
+ Nghiên cứu xây dựng các loại bản đồ về đất.
+ Xây dựng trung tâm thông tin và tư liệu đất Việt Nam.
+ Đào tạo cán bộ chuyên ngành về lĩnh vực phát sinh học, phân loại, lập bản đồ đất và quy hoạch sử dụng đất đai.
+ Hợp tác quốc tế về lĩnh vực phát sinh học, phân loại, lập bản đồ đất và quy hoạch sử dụng đất đai.
+ Quản lý và sử dụng có hiệu quả nguồn nhân lực, trang thiết bị, kinh phí được giao theo quy định của pháp luật.
3. Thành tựu chính
- Tham gia điều tra, biên tập bản đồ đất Việt Nam tỷ lệ 1/1.000.000 (Giải thưởng Nhà nước năm 1990; Giải thưởng Hồ Chí Minh năm 2000), bản đồ đất Miền Bắc Việt Nam tỷ lệ 1/500.000
- Tham gia Chương trình Atlas Quốc gia xây dựng Bản đồ đất Việt Nam tỷ lệ 1/2.000.000 (Giải thưởng Hồ Chí Minh năm 2005)
- Tham gia Chương trình điều tra Tây Nguyên I và II; đánh giá mức độ thích hợp của đất Tây Nguyên cho các cây: cà phê, chè, cao su và dâu tằm
- Điều tra cơ bản và cải tạo đất Đồng bằng sông Cửu Long; Chương trình thâm canh lúa Đồng bằng sông Cửu Long
- Xây dựng hệ phân loại đất Việt Nam áp dụng cho việc lập bản đồ đất tỷ lệ trung bình và lớn
- Xây dựng Trung tâm Thông tin Tư liệu Đất Việt Nam
- NC quy hoạch sử dụng đất nông nghiệp theo phương pháp phân tích hệ thống áp dụng cho địa bàn cấp huyện
- Quy hoạch sử dụng đất theo hướng sản xuất nông nghiệp bền vững cho các tỉnh Hà Nam, Lào Cai, Yên Bái, Bắc Ninh, Hà Giang, Điện Biên
- Đánh giá xây dựng bản đồ đất và phân vùng quy hoạch sử dụng đất nông nghiệp cho một số huyện, tỉnh của CHDCND Lào
- Xác lập Chỉ dẫn Địa lý cho cây trồng đặc sản: Bưởi Đoan Hùng; Cam Vinh; Vải Lục Ngạn; Quế Văn Yên; Cói Nga Sơn; Xoài Yên Châu; Tiêu Quảng Trị; Sâm Ngọc Linh
- Xây dựng được bộ cơ sở dữ liệu về vi hình thái và khoáng sét cho: đất cát biển, đất xám, đất phù sa, đất mặn, đất phèn, đất feralít đỏ vàng
- Nghiên cứu quy trình xây dựng bản đồ sử dụng phân bón đạt hiệu quả cao quy mô cấp huyện
4. Thành tích khen thưởng
- 01 Huân chương Lao động Hạng Ba (2006)
- 01 Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ (2003)
- 04 Bằng khen của Bộ trưởng Nông nghiệp và PTNT (2002, 2003, 2004, 2007)
- 03 Bằng khen của BCH Công đoàn Nông nghiệp và PTNT (2004, 2005, 2009)
- 01 Bằng khen của UBND Tỉnh Yên Bái (2002)
- 01 Bằng khen của UBND Tỉnh Hà Nam (2002)
- 01 Bằng khen của Huyện Nambak, Tỉnh Luang Prabang, CHDCND Lào (2002)
- 01 Giấy khen của Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam (2008)